Manchester by the sea

Een onvervalst meesterwerk

I can’t beat it. I can’t beat it. I’m sorry.

Eerlijk? Ik had nog nooit van Kenneth Lonergan gehoord. Na het zien van deze film wil ik er alles over weten. Na wat opzoekingswerk kwam ik te weten dat hij het scenario schreef voor Analyze this, Analyze that en Gangs of New York. Daarnaast regisseerde hij het fel bejubelde You can count on me en het bejubelde, maar grandioos geflopte Margaret. Allemaal films waarvan ik nu toch geneigd ben om ze een kans te geven. Want als ze ook maar in de buurt komen van deze Manchester by the Sea, dan moeten dat allemaal uitstekende films zijn.

Casey Affleck & Lucas Hedges

Lee Chandler is een sociaal gehandicapte eenzaat. Hij woont in een klein kamertje in Boston en werkt als klusjesman voor een aantal huurders. Zo brengt hij zijn tijd door met het ruimen van sneeuw en klusjes allerhande. ’s Avonds bezoekt hij de lokale bars waar hij, na een aantal glazen bier, bij het minste op de vuist gaat. En dan krijgt hij een telefoontje. Zijn broer is opgenomen in het ziekenhuis. Het is anderhalf uur rijden naar Manchester en bij zijn aankomst, blijkt zijn broer al gestorven te zijn. Lee laat dit allemaal over hem heen komen alsof het hem geen bal kan schelen. Maar dan krijgt hij te horen dat hij de voogdij toegewezen krijgt over de zestienjarige zoon van zijn broer, Patrick. Geleidelijk aan wordt duidelijk dat Lee het liefst van al zou terugkeren naar Boston. In Manchester wordt hij namelijk geconfronteerd met zijn verleden, een verleden die zijn hele persoon getekend heeft…

Kyle Chandler & Casey Affleck

Casey Affleck moet zowat de meest miskende acteur van zijn generatie zijn. Vraag aan de helft van het filmminnend publiek welke films hij op zijn palmares staan heeft en ze moeten je het antwoord schuldig blijven. Als je echter ziet wat hij in deze film presteert, dan is het onbegrijpelijk dat er zelfs andere genomineerden waren voor de Oscar voor beste acteur. Deze vertolking is ongeëvenaard. Zonder woorden, onderkoeld, vaak enkel met een blik laat hij zien wat er in Lee omgaat. En dat is veel meer dan je op het eerste gezicht zou denken. Voor hem alleen zou je deze film eigenlijk moeten zien. Maar dat is niet alles, want ook Lucas Hedges is ronduit indrukwekkend in de rol van Patrick. Beide personages worstelen met een verlies en kunnen dat maar niet tot uiting brengen. Heel knap van deze beide heren. Maar ook de rest van de cast is goed op dreef met Michelle Williams op kop als Randi, de ex-vrouw van Lee.

Het zijn natuurlijk niet alleen de acteurs die schitteren. Het scenario is namelijk prachtig opgebouwd. We leren Lee kennen als een sociaal gehandicapt mannetjesdier dat moeite heeft om zijn gevoelens te uiten. Aan de hand van flashbacks wordt geleidelijk aan duidelijk wat ervoor gezorgd heeft dat Lee geworden is wie hij nu is. Die flashbacks worden zomaar op ons losgelaten, zonder dat het beeld van kleur verandert of dat er een tijdsaanduiding gegeven wordt. Aanvankelijk is dat wat wennen, maar na een tijdje ben je helemaal mee. Het verhaal ontspint zich ook heel langzaam (de film duurt twee uur en vijftien minuten) met hele scènes waarin niets gezegd wordt. Door het perfecte gebruik van (overwegend klassieke) muziek weet Lonergan de meligheid van dit drama tot een minimum te beperken. Bovendien is de film veel grappiger dan de premisse doet vermoeden. De dialogen tussen Lee en Patrick zijn namelijk van een soort grappige banaliteit die je ook ziet in het gewone leven. Dit zijn mensen van vlees en bloed, geen übermenschen, zoals we die vaker zien in Amerikaanse films. Ze verwerken hun verlies op hun eigen manier, dit terwijl hun leven gewoon doorgaat. Zo gaat het ook in het echte leven. En het is die banaliteit die af en toe voor grappige situaties zorgt, zoals de scène waarin Lee plots zijn wagen niet terugvindt of de vele scènes waar Lee Patrick brengt van zijn ene liefje naar het andere.

Kortom, een film waar niets verkeerd mee is. Naar mijn bescheiden mening dan toch. Een ijzersterk scenario (waarvoor Lonergan terecht een Oscar mee naar huis mocht nemen), fantastische acteurs, een wondermooie en bijzonder passende cinematografie. Wat mij betreft, nu al de film van het jaar en één van de mooiste films van de voorbije jaren. En dan heb ik Moonlight nog niet gezien.

Regie: Kenneth Longergan

Met: Casey Affleck, Lucas Hedges, Michelle Williams, Kyle Chandler, Gretchen Mol, C.J. Wilson & Matthew Broderick